ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) eritrosin isimli gıda boyasının erkek laboratuvar farelerinde kansere yol açtığını gösteren çalışmaların ardından gıda, takviye ve ilaç üreticilerinin Red Dye No. 3 olarak bilinen bu maddeyi kullanmasını yasakladı. Eritrosinin çocuklarda hiperaktiviteyle ilişkili olabileceğine dair endişeler de bulunuyor.Nedir? Türkiye'deki Gıda Katkı Maddeleri mevzuatında "E 127" olarak adlandırılan eritrosin;&nbsp;pek çok ülkede lokum, şekerleme, kek, dondurulmuş tatlılar, içecekler, protein karışımları, meyve kokteylleri ve ağız yoluyla alınan bazı ilaçlara parlak kiraz kırmızısı rengini veren, petrolden üretilen sentetik bir gıda boyası.Ne zaman? Üreticiler, Red Dye No. 3'ü Ocak 2027'ye kadar ürünlerinden çıkarmak zorunda. İlaçlarda ise son tarih Ocak 2028 olarak belirlendi.Türkiye'de hangi ürünler risk taşıyor?&nbsp;bianet'ten Bülent Şık'ın <a fr-original-style="" href="https://bianet.org/yazi/abd-tamamen-yasakladi-turkiye-de-her-yerde-var-303723" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildirdiğine</a> göre&nbsp;Türkiye'de mevzuat, eritrosin kullanımını sadece kokteyl kirazlar ve kirazlı şekerlemeler ile sınırlandırıyor. Bu da eritrosinin kiraz içeren kek ve kapkekler, pasta vb. unlu mamüller ile dondurulmuş tatlılarda ve kremalarda bulunabileceği anlamına geliyor. Ayrıca aynı maddeye ağız yoluyla alınan ilaç ve ecza ürünlerinde de rastlanabiliyor.Öte yandan: Şık, bu konudaki temel sorunlardan birinin, piyasada herhangi bir internet satış sitesinden eritrosin boyası temin etmenin kolaylığı olduğuna işaret ediyor ve "Sadece eritrosin değil belirli kullanım limitleri olan her türlü gıda katkı maddesinin internetten satışının yapılmaması gerekir. Sağlık zararı doğuracak bu tip ürünlere kolayca erişebiliyor olmak başlı başına bir sorundur" diye de ekliyor.Dünyada durum:&nbsp;Japonya, Avustralya ve Avrupa Birliği ülkeleri Red Dye No. 3'ün kullanımını bir süredir yasaklamış veya sınırlandırmıştı. ABD'nin California eyaleti de Ekim 2023 itibarıyla bu boyanın gıdalarda kullanımını yasakladı.FDA’nın bu yasağı, tüketicilerin daha güvenli gıda boyalarına yönlendirilmesinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak yasağın yürürlüğe gireceği tarihe kadar ürün etiketlerini dikkatlice kontrol etmenin önemine değiniliyor.

apéro

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), hayvanlarda kansere yol açabileceği kanıtlanan Red Dye No. 3'ün gıda, ilaç ve ecza ürünlerinde kullanılmasını yasakladı. Türkiye'de ise "E 127" ya da "eritrosin" olarak bilinen bu maddeye internetten erişmek bile oldukça kolay.

ABD'de yasaklanan Red Dye No. 3, Türkiye'de internette satılıyor

Birkaç gün önce gıda mühendisi Bülent Şık’ın bir Twitter paylaşımıyla konu gündeme geldi: Avrupa Birliği, Türkiye’den ithal edilen, özellikle turunçgillerde, çok tehlikeli bir pestisit olan klorpirifos isimli tarım zehrine rastlanması nedeniyle alımları durduruyordu.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2016’da yasaklanmış, dört yıl sonra serbest kalmış</h2>Türkiye 2016’da bazı ürünlerde yasaklı kategorisine aldığı bu zehri 2020’de serbest bırakmış, AB bu zehir nedeniyle mandalina başta olmak üzere turunçgilleri son iki yıldır geri çevirmeye başlamıştı. Tabi özellikle çocuklar üzerinde büyük etkileri olan mandalinaların iç pazarda tüketilmeye devam ettiğini söylemeye gerek yok.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2021'in ilk yarısında 94 sevkiyat geri dönmüş</h2>Avrupa Parlamentosu’na bu yılın haziranında verilen bir soru önergesinde 2021’in ilk altı ayında 94 yüklemede klorpirifosa rastlandığı belirtilerek bu konuda neler yapılacağı <a fr-original-style="" href="https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2021-003018_EN.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">soruluyor</a>. Ayrıca zehirli yükleme sayısının 2019’dan bu yana artış gösterdiğinin altı çiziliyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hemen toplatılmalı</h2>Konuyu uzun zamandır takip eden Bülent Şık’ın son paylaşımıyla yeniden gündeme gelen klorpirifos sorunu belli ki, Türkiye gerekli adımları atmazsa AB-Türkiye ilişkileri ekseninde tartışılmayı <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/bulentilgaz/status/1464386187821555713?s=20" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sürdürecek</a>. Fakat asıl yapılması gereken Türkiye’nin de bu zararlı maddeyi yasaklaması ve sadece yasaklamakla kalmayıp piyasadaki tüm ilaçları toplatarak imha etmesi.&nbsp;Konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek isterseniz Şık’ın yaklaşık bir yıl önce bianet’te kaleme aldığı makaleye <a fr-original-style="" href="https://bianet.org/bianet/tarim/235554-cocuklara-cok-zararli-klorpirifos-metil-yasaklanmali" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">göz atabilirsiniz</a>.

Bülent Şık ile ilgili hikayeler